W Salonie 24 pojawił się artykuł od tytułem "Młode pokolenie- marne pokolenie". Chciałbym zabrać głos w dyskusji.
Pamiętam sceny z 2004 i 2005 roku, dekadę temu. Przed lokalną galerią sztuki współczesnej przesidywali młodzi ludzie, spotykając się tam niemal codziennie. Wystarczyło podejśc, by spotkac kogoś znajomego. Po dekadzie wg moich obliczeń 90 % tej populacji tamże się spotykającej- wyemigrowało w kierunku dużych polskich aglomeracji, lub w większości, za granicę.
Młode pokolenie nie jest tak "marne", jak się wielu wydaje. Moi koledzy, którzy wyemigrowali, często założyli firmy o których codziennie czytam w mediach specjalistycznych. Odnieśli sukcesy, o jakich nie mogą śnić ich koledzy którzy pozostali ledwie godzinę jazdy pociągiem na wschód, skazani na życie w XIX-wiecznym świecie archaicznych regulacji biznesowych, paraliżujących ich biznesy.
Jakaś część naturalizowała się w nowych krajach, uzyskała już ich obywatelstwa i pełnię praw. Nie wrócą do Polski. Nie mają już dokąd wracać- ich majątek jest poza granicami Polski, w rodzinnym kraju czekałaby ich wegetacja w jednym mieszkaniu z rodzicami i niskopłatne prace.
Młodzi ludzie nie są polityczni. Poruszanie tematów politycznych jest faux-pas, bycie politykiem w tym świecie jest dość mało wzniosłym zajęciem, kojarzy się z dość brudną profesją i w wielu kulturach młodychj pokoleń jest stygmatyzowane. Spośród osób które znam, w polityce pobieżnie orientują się jedynie osoby zajmujące stanowiska w partiach politycznych. Jakaś część bardzo kulturalnych osób nie zna składu rządu, może nie być świadoma, kto jest aktualnym premierem, a o aferze taśmowej nie słyszała, nie mając czasu na media.
Świat wydaje się że rozpękł się na dwie połowy- świat młodych ludzi, dość kosmopolityczny, i świat starszych pokoleń i ich fascynacji polityką partii politycznych. Wiele młodych osób nie umie odróżnić PO od PiS, jako że obie formacje ongiś tworzyły koalicję, i są pod względem programów politycznych bardzo do siebie podobne.
Jakiś czas temu największy polski obrońca dawnego reżimu- ancien régime, Jacek Żakowski, twierdził że młodzi ludzie muszą coś w Polsce zrobić, aby odzyskać należne im miejsce które zawłaszczyły starsze pokolenia.
To błąd logiczny. Taka operacja wymagałaby kosztów- których w dzisiejszej rzeczywistości dla większości z tych pokoleń nie ma sensu ponosić. "Polskę" można pozostawić starym pokoleniom, z uwagi na koszty takich zmian, a młodzi ludzie najwyraźniej zrozumieli, że operacja taka byłaby dość kosztowna. Młodzi bardzo wyraźnie głosują- nogami. Głosowanie nogami (foot voting) zawsze było metodą oddawania poparcia politycznego w krajach niedemokratycznych. Niezależnie od tego ile atramentu wylano na szczytne cele pudrowania rzeczywistości, w wielu reżimach o ich koniec zatroszczyli się nie ci, którzy wyczekująco oczekiwali ich końca, ale ci, którzy przestali pracować na rzecz danych rządów. W Polsce podobną konsekwencją wykazali się członkowie młodego pokolenia po 2004 roku.
O głosowaniu nogami pisał badacz Charles Tiebaut w 1956 roku w eseju “A Pure Theory of Local Expenditures”. Badała go Ilya Somin [2]. Polacy głosując nogami wybierają Zjedn. Królestwo, Niderlandy, Niemcy, Norwegię.
Wbrew pozorom- młodzi ludzie mogą zakończyć obecny system polityczny sprawniej niż zrobiła to generacja "Solidarności". Wystarczy bowiem, że swoimi podatkami i daninami zasilą inne niż Polska kraje świata. Głosując nogami mogą zmienić polską rzeczywistość w stopniu większym niż pokolenia ich poprzedników.
[1] http://faculty.washington.edu/krumme/VIP/Tiebout.html
[2] http://papers.ssrn.com/sol3/papers.cfm?abstract_id=2160388
